ORAZALİN, Nurlan (13.5.1947): Kazakistan şairi, drama yazarı, gazeteci, yazar, bilim adamı. Almatı vilayetinin Uygır ilçesine bağlı Ülken Dihan köyünde doğdu. Babası öğretmen, annesi ev hanımıdır. 1924 yılında okula başladı. 1954-1966 yılları arasında orta öğrenim gördü. Okulu gümüş madalya ile bitirdikten sonra, 1966-1970 yılları arasında şimdiki adıyla Âl-Farabi Kazak Millî Üniversitesinin Filoloji Fakültesinde okudu. 1970’de mezun oldu. Kazakstan Piyoneri (şimdiki Uvlan) gazetesinde çalışmaya
ORAZALİN, Nurlan (13.5.1947): Kazakistan şairi, drama yazarı, gazeteci, yazar, bilim adamı. Almatı vilayetinin Uygır ilçesine bağlı Ülken Dihan köyünde doğdu. Babası öğretmen, annesi ev hanımıdır. 1924 yılında okula başladı. 1954-1966 yılları arasında orta öğrenim gördü. Okulu gümüş madalya ile bitirdikten sonra, 1966-1970 yılları arasında şimdiki adıyla Âl-Farabi Kazak Millî Üniversitesinin Filoloji Fakültesinde okudu. 1970’de mezun oldu. Kazakstan Piyoneri (şimdiki Uvlan) gazetesinde çalışmaya başladı. 1972’de Kazakistan Kültür Bakanlığında görev aldı. Kazakistan’daki tiyatroların repertuvarlarını düzenleyen ve sahnelenmesi için oyunlar sağlayan Repertuvar-Redaksiyon Komisyonunda redaktör, birinci redaktör ve baş redaktör yardımcısı olarak çalıştı. 1984’te Devlet Kukla Tiyatrosuna müdür olarak atandı. 1986’daki Kazakistan Tiyatrocuları Birliğinin ilk kurultayında, adı geçen birliğin birinci sekreterliğine, 1990’da da milletvekilliğe seçildi. Kazakistan Yüksek Şûrasında Ulus Siyaseti, Kültür ve Dili Geliştirme Komitesinin başkan yardımcılığı görevinde bulundu. Kazakistan Cumhuriyetini temsilen SSCB Yüksek Şurasının son birliği olan Cumhuriyet Şurası Kabinesine girdi. 1993-1996 yılları arasında Kazakistan Cumhuriyetinin baş gazetesi Egemendi Kazakstan’da baş redaktör olarak çalıştı. 1996’da gerçekleşen Kazakistan Yazarlar Birliği Kurultayında birliğin başkanlığına seçildi. Kazakistan’da ve başka ülkelerde, hem kabiliyetli bir şair, hem oyun yazarı, hem de hatip ve devlet adamı olarak tanındı. Sanat hayatına şiirle başladı. Üniversite yıllarında kaleme aldığı ilk şiirleri, 1960’lı yılların ortasında, çeşitli gazete ve dergilerde yayımlanmaya başladı. Halk arasında şöhretini duyuran eseri, Beymaza Köñil adlı şiir kitabı idi. Onun bu şiir kitabına, Kırgız edebiyatının öncü yazarı Cengiz Aytmatov büyük değer vermiş ve onun şiirlerindeki lirik kahramanın, içli dünyasındaki dalgalanmanın, duygu selinin kimi zaman bölge, ülke sınırlarını aşıp evrenselliğe ulaştığını belirtmiştir. Şiir kitapları Rus. Bulgar, Ukrayna, Özbek ve Kırgız dillerinde de yayımlandı. Tiyatro eserleri felsefî Nurlan Orazalin derinliği ile seyircilerin beğenisini kazandı, yurt dışında da sahnelendi. Şırak Cangan Tün ve Akkus Tuvralı Añız adlı piyesleri Rusça, Uk-raynca ve Kırgızca’ya çevrildi. Aynı zamanda Azerbaycanlı Ramiz Geydar’ın, Kalmuk bölgesinin yazarı Aleksey Balakayev’in, Beyaz Rusyalı Aleksandr Petraşkeviç, Alman yazar Heins Kalav’ın, Hint edebiyatının büyük klasiği R. Tag or’un piyeslerini ve G. Sviridov’un Cankeşti Sapar adlı romanını Kazak Türkçesine kazandırarak edebî tercü-me alanına katkıda bulundu. Edebiyat, tiyatro ve sanat meseleleriyle ilgili tenkit makaleleri de yazdı. Portre yazıları ve hatıra-deneme türlerinde değerli eserler verdi. Özellikle Kazakistan Cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev ile yaptığı sohbetleri ve “Kazakstanga Kayta Aşılgan Amerika”, “Azattık Aspanı Ken”, “Aziya Colbarıstarı” gibi fikir makaleleri tanınmış eserleridir.
Eserleri/Şiir: Cas Kerüven (Almatı 1969), Calin
(Almatı 1977), Kökteni Köşi (Almatı 1988),
Cetinşi Kurlık (Almatı 1988), Kumlaydın Saikını
(Almatı 1997).
Oyun: Şırak Cangan Tün (Almatı 1976), Tas
Kiyikter (Almatı 1978), Akkus Tuvralı Anız (Almatı
1981), Karımta (Almatı 1984), Kökteninin
Songı Keşi (Almatı 1981), Basşının Bir Küni
(Almatı 1985), Kıylı Zaman (M. Avezov’un aynı
adı taşıyan uzun hikâyesinden, Almatı 1981).
Sohbet: Vakit Cüktegen Amanat Bar (Almatı
1993), Eldiñ Çayı Meni Kattı Mazalaydı (Almatı
1994), Arka Süyerim-Halık Senimi Men
Ümiti (Almatı 1995).
Çeviri/Oyun: Bir Endiktin Tınısı (Ramiz
Geydar’dan), Ana Jüregi (Aleksey Balakayev’den),
Dahil (Aleksey Petrakeviç’ten), Kumıradagı
Zeytin Mayı (Heins Kalar’dan), Pota
(R. Tagor’dan).
Roman: Cankeşti Sapar (G. Sviridov’dan).
Şiir: Cüregi Mundı, Cüregi Jırlı (S. Cumabekov’dan,
Almatı 1997).
Kay.: Yaz. Arş. Ş. İBRAYEV
Devamını Oku