Tanınmış Başkurt şair ve dil
bilimçilerinden Prof. Dr.
Resit Şekür Başkurdistan’ın
Sterlitamak (eskiden Elşey),
ilçesi Yeni Abdrahman köyünde
11 Ocak 1937 yılında
doğmuştur. 1965 yılında
Başkurt Devlet Üniversitesi
Filoloji Fakültesinden mezun
olduktan sonra çeşitli edebi
ve ilmi kurumlarda çalışmıştır.
1965-1969 yıllarında
“Sovet Başkurdistanı” (bugünkü
“Başkurdistan”) gazetesinde
edebiyat ve sanat
bölümü uzmanı, daha sonra
bölüm başkanı, 1977-1983’te “Agidel” dergisinde
bölüm
Tanınmış Başkurt şair ve dil
bilimçilerinden Prof. Dr.
Resit Şekür Başkurdistan’ın
Sterlitamak (eskiden Elşey),
ilçesi Yeni Abdrahman köyünde
11 Ocak 1937 yılında
doğmuştur. 1965 yılında
Başkurt Devlet Üniversitesi
Filoloji Fakültesinden mezun
olduktan sonra çeşitli edebi
ve ilmi kurumlarda çalışmıştır.
1965-1969 yıllarında
“Sovet Başkurdistanı” (bugünkü
“Başkurdistan”) gazetesinde
edebiyat ve sanat
bölümü uzmanı, daha sonra
bölüm başkanı, 1977-1983’te “Agidel” dergisinde
bölüm başkanı, 1984-1992 Rusya Bilim
Akadenisi Ufa bilim Merkezi Tarih, Dil ve Edebiyat
Enstitüsü’nde araştırmacı olarak görevler
yapmıştır. Bilim adamı kendi araştırmalarını
edebiyat bilimi, yer adları, dil bilimi ve
folklor alanlarında yoğunlaştırmıştır. Başkurt
kültürü ve tarihi hayranı olması 1992 yılında
Tarih, Dil ve Edebiyat Enstitüsü’nde kendisi
de kurulmasına çok gayretler sarf ettiği Başkurt
Ansiklopedisi bölüm başkanlığına getirilmiştir.
Ansiklopedinin Edebiyat, Folklor ve Dil
Bilimi bölümü başkanlığını da yürütmüştür.
1995 yılından başlayıp 1999 yılına kadar ayrı
bir kurum haline gelen Başkurt Ansiklopedisi
Bilim Neşriyatı müdürü olmuştur.
Reşit Şekür meşhur şair Miftahetdin
Akmulla’nın (1831-1995) edebi mirasını
araştırmaya ve yayınlatmaya çok emek vermiştir.
Tarihi belgeleri kullanarak hazırladığı
Akmulla’nın hayatı hakkındaki “Şiiriyet Yıldızı”
adlı ilmi kitab hiç şüphesiz Başkurt edebiyat tarihinin en ciddi araştırma
kitaplarının birisidir. “Başkurtlarım,
okumak gerek,
okumak gerek” diye şiirle
seslenen Akmulla’nın eserlerini
yeniden Başkurt şiirseverlerine
kavuşturanlardan
biri olmuştur.
Onun tarafından yazılan kitaplarda
yeni bilgiler ve yeni
sonuçlar olması bir özelliğini
teşkil eder. Kitaplarının adlarını
da Başkurt tarihini iyi
bilen bir edip olarak güzel
adlandırmaktadır. “Seslenen
Turnalar Eli (Memleketi)” adlı kitabı onun
Başkurt müzik sanatını iyi tanıyan bir yazar
olduğu göstermektedir. Bu eserde eski müzik
çalgı aletleri, şarkılar, besteler, şarkıcılar,
halk müziğini koruyanlar ve araştıranlar hakkında
yazılar toplanmıştır.
R.Şekür’ün ilmî ilgi alanı da çok geniştir. Yer
ve su adlarına vâkıf olan bilim adamı, bu konuda
yayınlattığı kitap ve makaleleri ile geniş
kitlelerin dikkatini çekçiştir. Gazete ve dergilerdeki
yazılarından etkilenen okurlar kendi
memleketleri hakkında pek çok bilgi, rivayet
ve folklor eserleri toplamış, bazıları da makaleler
yazmışlardır. Daha lise öğrencisiyken
ondan etkilenerek köyüm hakkında topladığım
folklor bilgilerini daha sonra makaleye
dönüştürdüm. Benim ve diğer sıradan insanların
yazıları Reşit Bey’in “İsimlerde El (Memleket)
Tarihi” adlı kitabına alınmıştır.
Bilim adamı olarak Reşit Şekür, Başkurt edebiyatı
ve dili tarihinin güncel ve önemli konularını
da defalarca ele almıştır. Onun “Asırlar Emaneti” adlı eseri; edebiyat, dil ve kültür
araştırmalarını içermektedir. Bu kitap en eski
asırlardan başlayıp yirminci asıra kadarki dönemi
aydınlatmaktadır.
Verimli çalışmalarından dolayı Başkurdistan’ın
kültür ve bilim emektarı gibi ünvanlara sahip
olan Reşit Şekür, halen Başkurt Devlet Pedagoji
Üniversitesi’nde çalışmaya devam etmekte,
Başkurt okurlarını etkileyici şiir ve edebi
eserler yazmaktadır.
Toplumsal teşkilatların da faaliyetlerine aktif
olarak katılan R.Şekür, Başkurdistan Milli
Marşının güfte yazarlarından birisidir.
Yazar: AHAT SALİHOV
Devamını Oku