Çankırı-Şabanözü ilçesine bağlı Karakoçaş Köyü’nde doğdu. Ankara Üniversitesinden mezun oldu (1987).
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak atandı. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsünde doktorasını tamamlayarak (1993) Van Yüzüncü Yıl Üniversitesine öğretim üyesi olarak atandı. Sovyetler Birliğinin dağılma süreci yıllarında Türkiye dışında yaşayan Türk halklarıyla yakından ilgilendi. Bir grup arkadaşı ile birlikte hazırladıkları I. Türk Dünyası Gençlik Kamp ve Ku
Çankırı-Şabanözü ilçesine bağlı Karakoçaş Köyü’nde doğdu. Ankara Üniversitesinden mezun oldu (1987).
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesinde Araştırma Görevlisi olarak atandı. Ankara Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsünde doktorasını tamamlayarak (1993) Van Yüzüncü Yıl Üniversitesine öğretim üyesi olarak atandı. Sovyetler Birliğinin dağılma süreci yıllarında Türkiye dışında yaşayan Türk halklarıyla yakından ilgilendi. Bir grup arkadaşı ile birlikte hazırladıkları I. Türk Dünyası Gençlik Kamp ve Kurultayı projesi, TİKA tarafından desteklendi ve Gençlik Kurultayı 16-26 Ağustos 1993 tarihinde Tataristan’ın başkenti Kazan’da 16 Türk devlet ve topluluğundan gençlik teşkilatlarının katılımıyla toplandı. Sonraki yıllarda Kırım, Kırgızistan, Başkurtistan, Kazakistan, Çuvaşistan ve Azerbaycan gibi ülkelerde toplanan ve pek çok gencin hayatına dokunan Türk Dünyası Gençlik Kampı ve Kurultaylarının yürütme kurulu ve genel başkanlık görevlerini üstlendi. Türk Dünyasından gençlik liderlerinin yazılarının yer aldığı, kurultayların yayın organı olarak Bengü isminde bir dergi yayınladı ve bu derginin başyazılarını yazdı.
Ömeroğlu, Kasım 1993’te Türk Cumhuriyetleri ile Ekonomik ve Demokratik İlişkilerden Sorumlu Başbakan Başmüşavirliğinde, müşavir olarak görevlendirildi. Türkiye ile Kazakistan devletlerinin işbirliği ile kurulan Uluslararası Ahmet Yesevî Üniversitesi’nde Mayıs 1997’de Sosyal Tesisler Müdürü olarak göreve başladı. Bölgenin Aral Denizi’nin kuruması başta olmak üzere bölgenin ağır çevre problemleri ile ilgilenen yazar, üniversite bünyesinde Tarım ve Ekoloji Araştırma Merkezinin kurucu müdürü oldu. Uluslararası Ahmet Yesevî Üniversitesi’nde görev yaptığı yıllarda Kazakistan kültür hayatı ile de yakından ilgilendi. Mustafa Çokay’ın yayınladığı Jas Türkistan Dergisi’nin Kazak yazar Batırhan Darımbet tarafından yeniden yayın hayatına başladığı yıllarda, adı geçen derginin yazı kurulu üyesi ve Türkistan Temsilcisi oldu.
Haziran 2000’de Kazakistan’daki görevinden ayrılan yazar, aynı yılın Aralık ayında Tarım ve Köyişleri Bakanlığı Yayın Dairesinde senarist olarak göreve başladı. Bu dönemde “Türk Arap Atı” belgeselinin metin yazarlığını yaptı. 2001 yılında aynı Bakanlıkta Bakanlık Müşavirliğine atandı. 2002 yılında Gazi Üniversitesi Sağlık Hizmetleri Meslek Yüksekokulunda göreve başladı. Bu okul bünyesinde Türkiye’de ilk kez çevre sağlığı programı açılması çalışmalarını başladı.
Ömeroğlu, 2004 yılında başlayan Türk Dünyasından nevruz bayramı kutlamaları canlı yayını programının danışman ve sunuculuğunu yaptı. Yönetmenliğini Hasan Taş’ın yaptığı programın sonraki beş yılda canlı yayın sunucusu ve program danışmanı yine Ömeroğlu oldu. 2004-06 yıllarında Türkiye Yazarlar Birliği Genel Başkanı oldu. Genel Başkanlığı sırasında pek çok yayın ve kültürel faaliyet gerçekleştirdi. 2005 yılında, yönetmenliğini Muharrem Sevil’in yaptığı “Asya’nın Kandilleri” dramatik belgeselinin genel danışmanlığını yaptı. Bu çalışma Asya Televizyon Yayıncıları Birliği’nin ödülünü kazandı. TRT Türkiye’nin Sesi Radyosunda 32 dilde 50 bölüm yayınlanan “Kültürümüz Edebiyatımız” radyo programının metin yazarlığını yaptı.
Türkçenin Uluslararası Şiir Şölenini Kırım’da 2006 yılında düzenleyen Ömeroğlu, Türk Dünyasından şair ve yazarların Kırım Tatarlarının sorunları ile tanışmalarına ve Kırım’ın uluslararası tanıtımına önemli katkılar sağladı. Yazarın, danışman ve sunucusu olarak görev aldığı, Türk Dünyasından yazar, sanatçı ve bilim adamlarının ekrana taşındığı kültür ve sanat konularının işlendiği ve haftalık olarak 101 bölüm devam edecek olan “Dost Eli” programı, yayınına TRT Avrasya ekranlarında 2006 yılı Mart ayında başladı.
Daha sonra bir grup arkadaşıyla beraber Türk Dünyası başta olmak üzere uluslararası faaliyetlere yoğunlaşarak bir grup arkadaşı ile birlikte Avrasya Yazarlar Birliği’ni kurdu (2006). Türk Dünyasının ortak edebiyat dergisi haline gelecek olan ve uzun yıllar kesintisiz yayınlanan aylık Kardeş Kalemler dergisini yayınlamaya başladı (2007). Ardından Türk Dünyasından edebî eserleri yayınlayan bir ihtisas yayıncılığı yapan Bengü Yayınlarını kurdu. Ömeroğlu, Haziran 2007’de Prof. Dr. Ahmet Bican Ercilasun ile uluslararası bir Türkoloji dergisi olan Dil Araştırmaları Dergisi’nin yayınına başladı. Ömeroğlu, Aralık 2007’de İstanbul’da Kardeş Kalemler dergisi etrafında Türk Dünyası Edebiyat Dergileri Kongresini topladı. Toplumda yeni fikirlerin ve yönelimlerin ilk boy gösterdiği yer olan dergilerin birbirleriyle yakınlaşmalarının Türk Dünyasında, aydınların ve halkın da yakınlaşmasına ve ortak gelecek tasavvurunun güçlenmesine katkı sağlaması düşünülen kongreler, sonraki yıllarda da devam etti.
Yazar’ın danışman ve sunucusu olarak yer aldığı “Pencere” programı 2009 yılı Eylül ayında yayınlanmaya başlandı. TRT ekranlarında haftalık olarak, 136 bölüm yayınlanan programla Türk Dünyasının kültür ve sanat konuları ekrana taşındı. 2015-18 ve 2020 yıllarında uzun soluklu devam edecek olan TRT Ankara radyosunda “Kültürel Pencere” programının yapımcılığı ve sunuculuğunu yaptı. Kültür ve sanat konularını gündeme taşıdı. Mart 2019 tarihinden itibaren TRT Avaz kanalında “Kültür Sanat Avaz” programının danışman ve sunuculuğunu yaptı.
Ağustos 2017’de 16 ülkeden 65 genç yazarın katılımı ile ilk kez “Türk Dünyası Genç Yazarlar Buluşması” projesini yürüttü. Ömeroğlu’nun kültür ve edebiyatı için kıymetli çalışmalarından birisi de “Köklerin İzinde” belgeseli olmuştur. Yazarın, danışmanlığını ve senaristliğini üstlendiği Türk Dünyasının fikir öncülerinin anlatıldığı “Köklerin İzinde” Belgeseli 2019 TRT Avaz kanalında yayınlanmaya başlandı. 40 bölüm olarak yayınlanan Köklerin İzinde Belgeseli, 2021 yılında toplanan Türk Devletler Teşkilatı Sekizinci Zirve Toplantısı Sonuç Bildirisinde ismiz zikredilerek takdir edildi.
2019 yılında Balkanlarda yaşayan gençler için online Yazarlık Atölyesi çalışmalarını başlattı. Atölyelere iki yılda Makedonya, Kosova, Bulgaristan ve Batı Trakya’dan çok sayıda genç katıldı ve yeni kalemler edebiyatımıza kazandırıldı. 2020 yılında Avrupa’da yaşayan Türkler için de online Yazarlık Atölyesi başlatıldı ve Avrupa Türklüğünün kendi hikâyesini yazması için yeni kalemler kazandırıldı.
Ömeroğlu, yaptığı çalışmalarla,
2009 yılında Merkezi Özbekistan’ın Başkenti Taşkent'te bulunan Uluslararası Kuraş Birliği tarafından Yılın En İyi Gazetecisi Ödülüne;
2010 yılında Azerbaycan Cumhuriyeti Resul Rıza ödülüne,
2011 yılında, Karaçay-Malkar edebiyatının kurucu şairlerinden İsmail Semenov’un doğumunun 120. yılı madalyasına, Kazak Şair Kasım Amancolov’un Doğumunun 100. Yılı Madalyasına,
2012 yılında Azerbaycan Yazarlar Birliği Uluslararası Bahtiyar Vahapzade Türk Dünyası Edebiyatına Hizmet Ödülü ile Kosova Doğru Yol Kültür ve Sanat Derneği tarafından Uluslararası Süleyman Brina Balkanlarda Türk Kültürüne Hizmet Ödülüne,
2013 yılında Kazakistan Dışişleri Bakanlığı tarafından Dostluk ve İşbirliği madalyasına,
2014 yılında Çuvaş Millî Şairi Mitta Madalyasına,
2015 yılında Büyük Kazak şairi Süyimbay Arınulı’ın Doğumunun 100. Yılı Madalyasına
2016 yılının UNESCO tarafından doğumunun 850. Yılı vesilesiyle Ahmet Yesevi Yılı ilan edilmesinin hatırasına Ahmet Yesevi Üniversitesi tarafından hazırlanan Ahmet Yesevi Madalyasına,
2017 yılında Kazakistan Cumhuriyeti’nin Diplomatik Hizmetinin 25. Madalyası verildi . Aynı yıl Kazakistan tarafından Uluslararası Jambıl ödülüne,
2018 yılında ise Ömeroğlu, Kazakistan Kültür Bakanlığı, Kültüre Hizmet Madalyasına, Ekoavrasya Vakfı Avrasya Hizmet Ödülüne, TÜRKSOY 25. Yıl Altın Madalyasına,
2020 yılında Kazakistan Halklar Asamblesi 25. Yıl Madalyasına, Kazakistan Kültür ve Spor Bakanlığı Onur Belgesine,
2021 yılında Azerbaycan Bilimler Akademisi Humaniter Bilimler Bölümü Onur Belgesine, Uluslararası Türk Akademisi Gümüş Madalyasına, Abay 175. Yıl TÜRKSOY Altın Madalyasına, Kazakistan Enformasyon ve Sosyal Gelişme Bakanlığı Takdir Belgesine
2022 yılında BUlgaristan Türkleri Kültür Ve Yardımlaşma Derneği tarafından Bulgaristan Türk Kültürüne Hizmet Ödülü, Dünya Uygur Kongresi Ödülü, Uluslararası Türk Akademisi Ali Şir Nevaî Madalyası, Kazakistan Cumhurbaşkanı Sayın Kasım Jomart Tokayev'in genelgesi ile Kazakistan Cumhuriyeti'nin 30. Bağımsızlık Yılı Madalyası, Kırgız Cumhuriyeti Ülkeye Ömrünü Adayan İnsan Madalyası, Türk Edebiyatı Vakfı Türk Dünyası’na Üstün Hizmet Ödülü, TÜRKSOY Ahmet Cevat Altın Madalyasına layık görüldü.
Yakup Ömeroğlu, 2019 yılında merkezi Paris’te bulunan Avrupa Bilim Sanat ve Edebiyat Akademisi Profesörlüğü ve tam üyeliğine, 2021 yılında Uluslararası Cengiz Aytmatov Akademisi fahri Profesörlüğüne kabul edildi. Aynı yıl Azerbaycan Millî Bilimler Akademisi Nizemi Gencevî Edebiyat Enstitüsü’nün Dostu ilan edildi.
Mart 1997 yılında Tatarlar ve Tataristan isimli kitabı yayınlanan yazarın ilk edebî eseri Türkistan-Yesevî’nin Şehri Yesi’ye Dair kitabı 2003 yılında okuyucuyla buluştu. Bu kitapla yazar, Türkiye Yazarlar Birliği’nin Şehir Kitapları dalında yılın yazarı ödülünü aldı. Adı geçen kitap 2004 yılında Bakü’de yayınlandı.
Ömeroğlu’nun ilk hikâyesi olan “İki Çınar”, Mart 2009’da Kardeş Kalemler dergisinin 28. sayısında yayınlandı. Yazarın İki Çınar adlı ilk hikâye kitabı, 2019 yılı Kasım ayında Azerbaycan’da Kanun Neşriyat tarafından yayınlandı. Böylelikle Türk edebiyat tarihinde ilk kez bir yazarın hikâye kitabı Türkiye’de yayınlanmadan önce Azerbaycan’da yayınlanmış oldu. Bu durum Türkiye ve Azerbaycan edebî ilişkilerinin son yıllarda geldiği yakınlık durumunu ve Ömeroğlu’nun kardeş ülkede ne kadar benimsenen ve sevilen bir isim olduğunu göstermesi bakımından önemlidir.
Türk dünyası ve kültürel birlikteliklerin devamı adına uzun yıllar çalışmalar yürüten Ömeroğlu’nun eserleri de aynı amaca hizmet etmektedir. Yazarın hikâyeleri temiz ve akıcı bir Türkçenin ciddi örnekleridir. Yine eserlerinin içeriğine bakıldığında gelenek ve göreneklerin öncelendiği, ailevi değerlerin işlendiği görülür. Hikâyelerde karakterlerin diyaloglarına fazla rastlanmaz, bunun yerine betimleyici bir anlatım tercih edilir. Ömeroğlu’nun eserlerinde okuru hikâyenin içinde tutmak adına merak unsurunun canlı tutulduğu dikkati çekmektedir.
Kaynakça
Yalsızuçanlar, Sadık (2020). “Üç Kitap”. Edebiyat Ortamı. C. 13, S. 74.
Çeviksoy, Osman (2020). “Yakup Ömeroğlu’nun İki Çınar’da Bize Söyledikleri”. Kardeş Kalemler Dergisi. C. 14, S. 162.
Müşfiq, Şahane (2019). “Yakup Ömeroğlunun "İki Çınar"ından Boylanan Hekayeler”. Qazet, 13.11.2019.
Narıngül (2019). “Sessiz Hikâyeler”. Edebiayyat Gazeti.
Akbaş, Ali (2020). “İki Çınarı Okurken”. Kardeş Kalemler Dergisi. C.14 S. 161.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: SAADET ÇETİN
Yayın Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı Yayın evi Basım yılı Eser türü
Türkistan Yesevî’nin Şehri Yesi’ye Dair Alternatif Yayıncılık / İstanbul 2003 Diğer
Türkistan Yesevi’nin Şehri Yesi Hakkında Tulpar / Azerbaycan 2004 Diğer
İki Çınar Kanun / Azerbaycan 2019 Hikâye
İki Çınar Bengü Yayınları / Ankara
Devamını Oku
