Avrupa Hunları Sekel Türkleri


 01 Şubat 2015

GİRİŞ 

Tarihin derinliklerinden günümüze kadar hala araştırılan ve tartışılan Sekellerin ve Alfabesinin kökeni hakkında çok çeşitli farklı araştırmalar yer almaktadır. Sekeler kendilerini Hun İmparatorluğu’nun hükümdarı Atilla’nın torunları olduğunu söyleyen şuan ki nüfusu bir milyon civarındadır. Kullandıkları alfabeye ‘rovas’ adını verdikleri bir alfabe kullanmışlardır. 1700’lü yılların sonuna kadar kullanılan bu alfabe Köktürk alfabesiyle büyük oranda örtüşmektedir. Bunun yanı sıra Türk kültürüne ve mitolojisine uygun ortak tarihi değerleri taşımaktayız. Bütün Macar Türkologlar ve Dilbilimciler Sekellerin Avarların bir bakiyesi olduğunu söylemektedirler. İlk olarak Sekelerin kim olduğu ve Alfabe kökeni hakkında bilgiler sunup Köktürk alfabesi ile Sekel Rovas Alfabesini karşılaştırıp Türk olduklarının üzerinde duracağız.   

Sekellerin Kökeni ve Alfabeleri 

Genel olarak Macar ve Türk Türkologların Sekellerin ve Sekel yazısının kaynağının Karpat havzasına Macarlardan önce gelen Avarların torunu olduğu büyük oranda kabul görmektedir. Macarlar Karpat havzasında görülmeye başladıklarında bu bölgede Hunlardan kalma Sekel işaretli birçok kitap, kayıt ve kitabeler bulunmaktaydı.1 Avrupa Hunları akın akın Avrupa’yı fethettikten sonra Etil (Atilla) in ölümü üzerine oğulları taht kavgasına düşmüş ve devlet zayıf düşmeye başlamıştır. Etil (Türk nehir adı bk. Bellethen, 1939:384).’in küçük oğlu Çaba büyük bir yenilgiden sonra 15 bin askeriyle birlikte doğuya doğru çekilmiş, Karpat havzasına yerleşmiştir. Bölgeyi daha önceden tanımalarından dolayı o bölgeye yerleşmeyi uygun görmüşlerdir Göktürk yazısının Sekel versiyonu (Rovas) yazısı olarak anılmaktadır. Rovas kelimesi Macarların Runi ve Ru diye telaffuz ettikleri ve Roni, Rodalni (oymak); Rovat, Rovatka gibi birçok kelimenin geliştiği ‘Ro’ kökünden türemiştir. Macar bilginlerin Roma rakamlarının ve Etrüsk yazısının Rovaz’dan geldiğini söylemektedirler.2 Prof. Dr. Ahmet B. Ercilasun’a göre Göktürk yazısından alınmış bir yazı türünü 17. yy’a kadar Sekeller kullanmıştır. Sekel yazısının kökenini Göktürk yazısına bağlamaktadırlar. (ERCİLASUN, A. Türk Dili Tarihi) Avrupalıların yazı sistemine hiçbir şekilde ortaklı yoktur. Alfabe sağdan sola veya soldan sağa değil yukarıdan aşağıya doğru örülerek iner. Sekeller uzun bir süre kendi alfabelerini kullanmaktaydılar. On Yedinci asrın sonlarına kadar kullanılmıştırlar. Sekeller dil olarak Macarcanın bir lehçesini konuşmaktadırlar. M.S. 1000’lere kadar bütün Macaristan’da ve Sekel Bölgesinde Rovas-Runik alfabe kullanılmaktaydı. Macar kıralı St. Stephan’ın Hıristiyan olması sebebiyle putperest devrin ve Şamanizmin kalıntısı olarak görülmüş bu yazı ve dönemin eşyaları yok ettirilmiş.3 Papalığın baskısı olarak ve papazların gayretiyle büyük çoğunluğu yok ettirilen bu yazıyla yazılmış olan bu eserler çok az da olsa Transilvanya’nın iç bölgeleriyle Sekel Türklerinde kalmıştır.4 Çok az da olsa Macarların köküne de değinmeyi uygun görmekteyim. İslam kaynaklarının ve Macarların kaynaklarının Türklerin bir boyu olduğu tasnifini ileri sürmektedir. Bizans kaynaklarında ise kral I. Geza’ya Roma ve İstanbul yapımı iki parçalı bir taç gönderiliyor, Bizans’tan gelen bu hediye tacın alt kısmında bir yazı yer almaktadır: ‘Geovitsas pistos krales tourkias.’ (Türklerin sadık kralı Géza/ Yabguca) ifadesi yer almaktadır. O dönemde Macarları Türk olarak adlandırıyorlardı.5 Başkurdistan için Macarlar Büyük Macaristan   lar.6 Sekel Alfabesini incelediğimizde yakın ve benzer seslerin dışında harflerin aynı ama verdiği ses değerlerinin farklı olduğunu görmekteyiz. Nemeth’e göre Kafkaslarda bulunan yazıtlarla birbirine çok benzediği açıkça göstermekte ve bu Alfabenin Kökeninin Asya olduğunu ve Kafkaslar üzerinden göç eden Bulgar Türklerinin bu alfabeyi kullandıkları Kırım üzerinden Balkanlara kadar taşıdıklarını ve belli bir süreçten sonra bıraktıklarını belirtmektedir. Kafkaslara baktığımızda bunun mümkün olduğunu görmekteyiz. Balkarlara ortaçağ da “esile ve asiy” adı verilmekteydi. (Bayçarov. XXVI.114-148) Sekelit-(Sekel+T-Çoğulcular anlamı) Balkar Türklerinin hanına koydukları isimdir. D. A. Hvolsona göre Bulgarların esegel ismi ve Erdel bölgesini halkını tanıdıkları isimdir.(Hvolson.96-97) Harflere baktığımızda iki aynı sesi veren harf görmekteyiz Bunlar ‘SE(I),AN(N)’.Ortak harf olup ama aynı sesi vermeyen harflerde vardır: “–c,-é, N, K, j, a,- b, t,-v, E, -Z, U, u, s, o”. Zaman içinde değişime uğrayan harflerde vardır: “C, k, -p, -T, z, -i,-r, -O,-F,-H”. Kafkasya da bulunan runik alfabeyle büyük oranda ölçüşmektedir. Göç ve uzun mesafelerin açılması sonucunda zaman için değişime uğraması muhtemeldir. Sonuç olarak Sekellerin kökenin Türk olduğu ve şuan ki nüfusu bir milyon civarındadır. I. Dünya savaşı sonrası Erdel bölgesinin Romanya’ya Fransa ve İngiltere’ye desteklerinden dolayı ödül olarak verilmesi bölgede yaşayan Sekellerin özerklik istemesine yol açmıştır. Bunun için Avrupa Kamouyu’nda büyük bir savaş vermektedirler. Romanya’da her geçen gün baskılara ve zulümlere rağmen milli hareketten vazgeçmeyeceklerdir. Türk kültürün geleneğin büyük ölçüde yaşadığı bu bölgeye sahip çıkmalıyız. Türklüğün her bölgede açı çektiğin kanıtıdır.   (Manga Hungaria) ifadesini kullanmaktadır lar.6 Sekel Alfabesini incelediğimizde yakın ve benzer seslerin dışında harflerin aynı ama verdiği ses değerlerinin farklı olduğunu görmekteyiz. Nemeth’e göre Kafkaslarda bulunan yazıtlarla birbirine çok benzediği açıkça göstermekte ve bu Alfabenin Kökeninin Asya olduğunu ve Kafkaslar üzerinden göç eden Bulgar Türklerinin bu alfabeyi kullandıkları Kırım üzerinden Balkanlara kadar taşıdıklarını ve belli bir süreçten sonra bıraktıklarını belirtmektedir. Kafkaslara baktığımızda bunun mümkün olduğunu görmekteyiz. Balkarlara ortaçağ da “esile ve asiy” adı verilmekteydi.(Bayçarov. XXVI.114-148) Sekelit- (Sekel+T-Çoğulcular anlamı) Balkar Türklerinin hanına koydukları isimdir. D. A. Hvolsona göre Bulgarların esegel ismi ve Erdel bölgesini halkını tanıdıkları isimdir.(Hvolson.96-97) Harflere baktığımızda iki aynı sesi veren harf görmekteyiz Bunlar ‘SE(I),AN(N)’.Ortak harf olup ama aynı sesi vermeyen harflerde vardır: “–c,-é, N, K, j, a, -b, t, -v, E, -Z, U, u, s, o”. Zaman içinde değişime uğrayan harflerde vardır: “C, k, -p, -T, z, -i , -r, -O, -F, -H”. Kafkasya da bulunan runik alfabeyle büyük oranda ölçüşmektedir. Göç ve uzun mesafelerin açılması sonucunda zaman için değişime uğraması muhtemeldir. Sonuç olarak Sekellerin kökenin Türk olduğu ve şu an ki nüfusu bir milyon civarındadır. I. Dünya savaşı sonrası Erdel bölgesinin Romanya’ya Fransa ve İngiltere’ye desteklerinden dolayı ödül olarak verilmesi bölgede yaşayan Sekellerin özerklik istemesine yol açmıştır. Bunun için Avrupa Kamouyu’nda büyük bir savaş vermektedirler. Romanya’da her geçen gün baskılara ve zulümlere rağmen milli hareketten vazgeçmeyeceklerdir. Türk kültürün geleneğin büyük ölçüde yaşadığı bu bölgeye sahip çıkmalıyız. Türklüğün her bölgede açı çektiğin kanıtıdır.

 

  1. L. Rasonyi, Sekeller ve Adlarının Menşei. Öksel Gökçmen (çev.) Türk Kültürü, Yıl: X,sayı113(mart 1972),s.289-294
  2. SZOBADOS, Robert, Ancient Hungarian Rovas/Runic Writing
  3. SZOBADOS, Robert. a.g.e
  4. Doğan. İ. age.s. 236
  5. Rona -Tas,Hungarians and Europe in the Early Middle Ages,s.277

   6. Bu iki Macar yurdu Belletten’de yayınlanmasını beklediğimiz Etel közü: ortanca Macar yurdu hakkında yani bazı tespitler başlıklı ayrıntılı ve uzun bir kaynakta incelenmiştir. Büyük Macar tarihlerinden biri Türkçe’ye çevrilinceye karar bu konuyu Rasonye, Tarihte Türklük: s. 118-125 v Golden Türk Halkları tarihine giriş: s.307,309 gibi genel tarih yazarlarının esrelerinde görmekteyiz.

Bu yazı Kardeş Kalemler dergisinin 98. sayısında yer almaktadır. Derginin bu sayısında yer alan tüm yazılara aşağıdaki bağlantı üzerinden ulaşabilirsiniz.
Kardeş Kalemler 98. Sayı